Hard kunstgras of sportondergrond sportveld

Klachten over gevoelsmatige harde kunstgrasvelden komen de laatste jaren vaker voor. Dit heeft te maken met een aantal trends en factoren. Het is een lastig en gevoelig onderwerp maar wij als sportveld.nl gaan deze gevoeligheid niet uit de weg. Ons doel is kennis en informatie te delen en vast te leggen.

Gevoelsmatig harde velden Dit is een subjectieve beleving van veld gebruikers, gebaseerd op: het gevoel bij het lopen of vallen op het veld en lichamelijke klachten na het spelen (zoals stijve knieën of rug), het geluid bij het stuiteren van de bal en de visuele indruk van een droog, kaal of verdicht veld. Soms kan een veld gevoelsmatig hard aanvoelen, terwijl het sporttechnisch nog binnen de sportinfrastruur.nl gebruiksnorm valt of andersom. Zie ook onze kennispagina over: wat is een slecht veld.

Weetje: bepaalde sportvelden moeten vanuit de sportfunctionaliteit juist harder (minder dempend) aanvoelen. Denk aan hockeyveld (lage schokaborptie)of kunstgras tennis of basketbal velden, de bal moet bij deze sporten juist goed kunnen sluiteren (dribbelen met de bal).

Voor kunstgras voetbalvelden is voor gevoelsmatige hardheid de volgende verhouding van de balstuit (ball rebound), verticale vervorming, (vertical Deformation), schokabsorptie (shock Absorption) en energie teruggave (energy Restitution) erg belangrijk.

Waarom komt de klacht hard kunstgrasveld vaker voor

• Gebruik ander soort infill (SBR verbod vanaf 2031 en vanuit duurzaamheid)
• Andere type kunstgrasvelden andere systemen (mineraal ingestrooid kunstgras)
• Verouderde velden
• Energieresitutie (ER) als eist te stellen in de KNVB 2_15 voorschrift. (Dit is de ervaring praktijk interpretatie van sportveld.nl)
• Oneerlijk vergelijk tussen natuurgras en kunstgras

Gebruik ander soort infill. Minder gebruik van SBR rubberinfill. Door milieudiscussies rond microplastics wordt SBR-rubber (bandenrubber) minder gebruikt of zelfs geweerd. Alternatieve infill zoals kurk of zand biedt vaak minder demping, waardoor het veld harder wordt.

Verouderde velden. Kunstgrasvelden hebben een levensduur van ca. 8-10 jaar. Oudere velden verliezen hun demping (infill zakt weg of verhardt), waardoor ze harder aanvoelen. Veel velden die rond 2012-2016 zijn aangelegd, zitten nu aan of over die grens.

Energieresitutie (ER) als eist te stellen in de KNVB 2_15 voorschrift. (Dit is de ervaring praktijk interpretatie van sportveld.nl) We zien als sportveld.nl dat nieuwe kunstgrassystemen voor gevoelsmatige hardere velden zorgt. Dit komt ons inziens voornamelijk door nieuwe soorten (duurzamere) infill of mineraal ingestrooide velden, en de nieuwe KNVB eis van de energieresitutie. Doel van deze vooral theoretische beslissing van de energieresitutie (waarde tussen de 20 en 40 %) als eist te stellen was dezelfde waarde te halen als goede natuur grasvelden. Maar de twee soorten ondergronden kunnen ons inziens niet met elkaar vergeleken worden. De FIFA gebruikt de Energieresitutie (ER) niet in de eis van kunstgrasvelden.

Vergelijk natuur en kunstgras Spelers ervaren het verschil met natuurgras of goed onderhouden kunstgras sneller en melden dit vaker.

Wat kan je doen om te voorkomen dat een kunstgrasveld gevoelsmatig hard gaat worden

Antwoord: Regelmatig onderhoud (bijvullen, borstelen, infill losmaken)

Wanneer gaat een veld hard worden

Een kunstgrasveld wordt hard wanneer het infillzand verdicht is, omdat de infillzand gecompacteerd is. zanddeeltjes dichter op elkaar komen te liggen. Dit heeft een paar belangrijke gevolgen:

Verminderde schokabsorptie Kunstgrasvelden zijn ontworpen om schokken op te vangen door een combinatie van de kunstgrasvezels, de infill (zand en eventueel rubber) en de onderlaag. Wanneer het zand verdicht, vormt het een harde, compacte laag die minder veerkracht heeft, waardoor het veld minder demping biedt bij het rennen, springen of vallen.

Slechtere drainage Verdicht zand laat minder water door, wat kan leiden tot plassen op het veld en verdere verslechtering van de speelkwaliteit. In natte omstandigheden kan het veld zelfs gladder worden, terwijl het in droge omstandigheden juist extra hard en oncomfortabel wordt.

Minder flexibiliteit van de kunstgrasvezels Normaal gesproken zorgen de losliggende zandkorrels ervoor dat de kunstgrasvezels rechtop blijven en een natuurlijke balstuit en grip bieden. Bij verdichting kunnen de vezels platter gaan liggen, wat de speeleigenschappen beïnvloedt en het veld een stug en hard gevoel geeft.

Hogere blessurerisico’s Een te hard veld verhoogt de kans op blessures zoals gewrichtspijn, blauwe plekken en schaafwonden. Het kan ook zorgen voor een onnatuurlijke hogere balstuit en verminderde grip voor spelers.

Om deze problemen te voorkomen, is regelmatig onderhoud nodig, zoals het losmaken van de infill, bijvullen waar nodig en het borstelen van het veld.

Hardheid mechanisch oplossen

Zandverdichting in een kunstgrasveld kan leiden tot een harde en oncomfortabele ondergrond, wat de speelkwaliteit en veiligheid vermindert. Hier zijn enkele manieren om dit probleem op te lossen:

1. Mechanisch losmaken (verticuteren of borstelen)

• Gebruik een roterende borstelmachine of een verticuteermachine om het zand los te maken.

• Dit helpt om de infill gelijkmatig te verdelen en voorkomt ophoping op bepaalde plekken.

2. Luchtinjectie (aerificatie)

• Speciale machines (zoals een “airjacking”-systeem) kunnen perslucht in de ondergrond injecteren, waardoor het verdichte zand loskomt.

3. Aanvullen met nieuw infill-materiaal Soms is verdichting het gevolg van verlies van infill. Voeg vers kwartszand of rubbergranulaat toe en verdeel het gelijkmatig.

4. Regelmatig onderhoud en preventie

• Borstel en egaliseer het veld periodiek met een sleepnet of borstelmachine.

• Voorkom overmatige waterophoping, want dit kan verdichting versnellen.

• Controleer of het drainagesysteem goed werkt.

Als de verdichting te ernstig is en bovenstaande methoden niet werken, kan een diepere renovatie van het veld nodig zijn, zoals het gedeeltelijk vervangen van de infill of het herstructureren van de ondergrond.

Verdicht sportveld behandelen: Aerator versus tandenbar of borstel

Vaak worden harde, verdichte kunstgrasvelden bewerkt met een kribbeleg of borstel. Dit werkt maar even, omdat hiermee alleen de demping van de bovenste paar millimeter verbetert. Het probleem zit echter tot aan de onderkant van de vezel: daaronder moet weer ruimte worden gecreëerd. Maakt u het veld los met een standaard tandenbar, dan zal dit enige slijtage veroorzaken: de vezelpunten gaan ervan splijten.

Kiest u daarentegen voor de Aerator, dan komt dit probleem niet voor. Door de licht wrikkende werking van de hardmetalen tanden (in plaats van het “krassen” over het veld door bijvoorbeeld koolzaadtanden), tasten we de vezels niet aan.