Welke opleidingen zijn er voor sportaccommodatie sportpark sportveld gras en kunstgras aanleg onderhoud en sportgras beheer

Werken in het groen, vooral in de aanleg, het onderhoud en het beheer van sportparken en sportvelden, is enorm leuk om verschillende redenen. Hier zijn een paar dingen die dit werk zo bijzonder en aantrekkelijk maken:

Je werkt in de buitenlucht In plaats van de hele dag binnen te zitten, werk je in een dynamische omgeving. Je bent actief bezig in de frisse lucht en ervaart elk seizoen op een unieke manier.

Je ziet direct resultaat van je werk Het onderhouden van een sportveld of sportaccommodatie geeft direct zichtbaar resultaat. Als je een veld hebt gemaaid, belijnd of belucht, zie je meteen verbetering. Het geeft voldoening om te zien dat sporters genieten van een perfect bespeelbaar veld.

Afwisselend werk Geen dag is hetzelfde! De ene dag ben je bezig met maaien en bemesten, de andere dag met het aanleggen van drainage, het onderhouden van kunstgras of het oplossen van een probleem met de grasmat.

Werken met techniek en innovatie Moderne sportveldbeheerders werken met de nieuwste technologieën, zoals GPS-gestuurde maaiers, bodemvochtsensoren en duurzame irrigatiesystemen. Je bent niet alleen fysiek bezig, maar ook met slimme oplossingen voor optimaal veldbeheer.

Belangrijk voor sport en gemeenschap Zonder goed onderhouden sportvelden kunnen teams niet trainen en wedstrijden spelen. Jij zorgt ervoor dat sporters – van amateurs tot profs – altijd een perfecte grasmat hebben. Dat geeft een trots gevoel!

Werken in een team met passie voor sport en groen Je werkt samen met mensen die dezelfde passie delen. Of het nu collega’s zijn in het onderhoud of trainers en sporters die jouw werk waarderen, je bouwt een sterke band op met anderen.

Duurzaam en milieubewust werken Sportveldbeheer draait steeds meer om duurzaamheid. Denk aan ecologisch maaien, waterbesparing en duurzaam grasbeheer. Je draagt bij aan een groener en gezonder milieu.

Veel carrièremogelijkheden Van terreinmeester tot specialist in grasbeheer of projectleider bij sportaccommodaties – er zijn veel doorgroeimogelijkheden. Je kunt je specialiseren in natuurgras, kunstgras, drainage of zelfs werken bij een betaald voetbalclub.

Sport en werk combineren Als je een sportliefhebber bent, is er niets mooier dan werken in een omgeving waar sport centraal staat. Misschien verzorg jij straks het grasveld waar topwedstrijden op worden gespeeld!

Kortom: werken in het groen binnen sportparkbeheer is actief, veelzijdig, technisch, sociaal en geeft veel voldoening. Het is een vak waarin je echt impact maakt en dagelijks bijdraagt aan een mooie en bespeelbare sportomgeving!

Opleidingen aanleg en onderhoud sportvelden

Als je sportveldbeheerder wilt worden, kun je verschillende opleidingen volgen in de richting van groenbeheer, terreinonderhoud en sport (facilitair) beheer. Hier zijn enkele benamingen van de vele functies die er zijn.

Sportaccommodatie, sportpark sportveld gras en kunstgras aanleg en beheer functies

• Projectmanager
• Adviseur sport en of sportbeleid
• Projectleider sportparken en sportaccommodaties,
• Fieldmanager sportparken sportaccommodatie,
• Terreinmeester (sportvelden of Sportaccommodaties)
• Gebiedscoördinator buitensportaccommodaties,
• Planner voorbereider buitenaccommodaties,
• Toezichthouder sportaccommodaties
• Sportparkbeheerder.
• Medewerker sportvelden
• Machinist onderhoud sportvelden
• Maaimachinist
• Allround medewerker sportvelden
• Onderhoud specialist sportvelden
• Allround trekker machinist onderhoud sportvelden
• Grondwerker aanleg sportvelden
• Meewerkend voorman
• Voorman groen
• Hovenier sportvelden

Welke opleidingen zijn er voor deze functies

MBO-opleidingen aanleg en het beheer van sportvelden

Er zijn in Nederland enkele mbo-opleidingen en cursussen die zich (deels) richten op de aanleg en het beheer van sportvelden.

Yuverta

Yuverta, de grootste groene opleider van Nederland, biedt onderwijs aan op 36 middelbare scholen en 20 mbo-locaties, wat neerkomt op in totaal 52 locaties.  Daarnaast verzorgt Yuverta jaarlijks cursussen en trainingen voor duizenden professionals in hun vakgebieden.

Helicon MBO Velp (voorheen MBCS)

Helicon Opleidingen biedt eigentijds groen onderwijs vanuit 8 Mbo-scholen en 4 Vmbo-scholen in Noord- Brabant en Gelderland. Bij Helicon MBO Velp worden de volgende opleidingen/specialisaties, voor sportvelden beheer en onderhoud hebben de volgende deelrichting raakvlakken. Bos- en natuurbeheer, Dier en ondernemen, Eco en wildlife, Onderzoeker natuur en milieu, Outdoor en recreatie, Water- en groenbeheer en watermanagement.

Lentiz

Lentiz onderwijsgroep is een Nederlandse onderwijsinstelling die zich richt op groene opleidingen in diverse richtingen.  Met acht scholen voor voortgezet onderwijs (vmbo, havo, vwo) en zes scholen voor middelbaar beroepsonderwijs (mbo) biedt Lentiz onderwijs aan ruim 7.500 leerlingen en studenten.  De mbo-scholen zijn gevestigd in Naaldwijk, Schiedam, Maasland, Barendrecht, Middelharnis en Bleiswijk. 

Lentiz biedt een breed scala aan praktijkgerichte groene mbo-opleidingen, waaronder: Agro Technics & Management, Groen, Grond & Groene Infra: Deze opleiding, aangeboden op niveau 2, 3 en 4, leidt op voor functies zoals medewerker of vakexpert in de groene sector, met aandacht voor machinevaardigheid en veiligheid. 

Voor meer informatie over de opleidingen en locaties kun je terecht op de officiële website van Lentiz.

Zone college

Zone.college is een Nederlandse onderwijsinstelling die praktijkgericht groen onderwijs aanbiedt voor diverse generaties. Ze bieden opleidingen aan op vmbo-niveau, Het Groene Lyceum, mbo-niveau en verzorgen cursussen en trainingen voor professionals in de groene sector. Opleidingen bij Zone.college: • Vmbo Groen: Leerlingen ontdekken een wereld aan mogelijkheden met een focus op natuur, milieu en techniek. Het Groene Lyceum: Een zesjarige opleiding waarbij studenten zowel een vmbo (GL/TL) als een mbo niveau 4 diploma behalen, wat hen voorbereidt op het hbo. Mbo: Praktijkgerichte opleidingen die studenten uitdagen met nieuwe technologieën en innovatieve ideeën binnen de groene sector. Cursussen & Opleidingen: Voor professionals die hun kennis en vaardigheden willen uitbreiden biedt Zone.college diverse trainingen aan. Zone.college heeft meerdere vestigingen in Overijssel en Gelderland, waaronder: Almelo, Borculo, Deventer, Doetinchem, Enschede, Hardenberg, Twello en Zwolle,

Hier zijn enkele opties:

1. Hovenier met oriëntatie golfbanen, sport- en kunstgrasvelden – Lentiz | MBO Oostland

Deze mbo-opleiding op niveau 2 en 4 leidt studenten op tot hovenier met specifieke kennis over het beheer van golfbanen, sportvelden en kunstgrasvelden. De opleiding duurt twee tot drie jaar, afhankelijk van het niveau, en omvat zowel theorie als praktijkervaring. 

2. Cursus Onderhoud en beheer Sportvelden – Zone.college

Zone.college biedt een praktijkgerichte cursus aan die zich richt op het efficiënt onderhouden van sportvelden. De cursus behandelt aspecten als kosten, duurzaamheid en arbeidsinzet en bestaat uit zowel theorie- als praktijkgedeelten. 

3. Grasveldkunde Sportvelden – Praktijk Centrum Sport & Golf

Deze cursus verdiept de vakinhoudelijke kennis van grassen, bodem, waterhuishouding en bemesting van sportvelden. Het is bedoeld voor professionals die hun expertise in het onderhoud van grassportvelden willen vergroten. 

4. Training Sportvelden – beheer & onderhoud – Kader Academy

Deze tweedaagse training is specifiek gericht op deelnemers die verantwoordelijk zijn voor het onderhoud van sportvelden. Tijdens de training komen diverse elementen van het onderhoud aan bod en kunnen specifieke onderwerpen op verzoek extra worden toegelicht. 

5. MBO-deeltijdopleiding terreinmeester sportvelden – IPC Groene Ruimte

IPC Groene Ruimte biedt een mbo-deeltijdopleiding aan voor terreinmeesters sportvelden. Deze opleiding is bedoeld voor mensen die al enige ervaring hebben in het onderhouden van sportvelden en zich verder willen specialiseren. 

Het is aan te raden om contact op te nemen met deze onderwijsinstellingen voor meer informatie over de specifieke inhoud van de opleidingen en cursussen, toelatingseisen en startdata.

HBO-opleidingen (voor leidinggevende functies)

Hogeschool Van Hall Larenstein (HVHL) biedt geen specifieke opleiding die zich uitsluitend richt op de aanleg en het beheer van sportvelden. Echter, binnen hun opleidingen Bos- en Natuurbeheer en Tuin- en Landschapsinrichting komen onderwerpen aan bod die relevant zijn voor het beheer en onderhoud van groene ruimtes, wat indirect van toepassing kan zijn op sportvelden.

1. HBO Tuin- en Landschapsinrichting – Voor sportveldontwerp en onderhoudsbeheer.

2. HBO Land- en Watermanagement – Gericht op bodem- en waterbeheer, essentieel voor sportvelden.ortveld beheer aanleg en onderhoud cursussen en certificaten

HAS green academy Opleiding: Expert Natuurgras

HAS green academy biedt de aan, gericht op professionals die zich willen specialiseren in het beheer en onderhoud van natuurgras op sportvelden en golfbanen. 

Opleidingsstructuur De opleiding bestaat uit twee cursussen en een diplomatraject:

1. Cursus Vitaliteit en kwaliteit van de grasmat: Hierin leer je over de fysiologie van gras, groeifactoren, aanleg en onderhoud, en het creëren van een duurzame groeiplaats.

2. Cursus Toegepast onderzoek op de grasmat: Deze cursus richt zich op monitoring en onderzoek, inclusief veld- en laboratoriumonderzoek, en het opstellen van adviesrapporten.

3. Diplomatraject Expert Natuurgras: Dit traject omvat een vaardigheidstraining, een toets en een praktijkopdracht met begeleiding.

Opleiding IPC

IPC Groene Ruimte biedt diverse opleidingen aan voor professionals die betrokken zijn bij het beheer en onderhoud van sportvelden. Hieronder vind je een overzicht van de belangrijkste opleidingen:

Opleiding Fieldmanager

Deze opleiding richt zich op het duurzaam beheren van sportaccommodaties. Onderwerpen die aan bod komen zijn onder andere het managen van natuur- en kunstgrasvelden, communicatie, projectmanagement en budgettering. De opleiding is modulair opgebouwd en duurt ongeveer 18 maanden, waardoor zowel beginnende als ervaren professionals hun expertise kunnen ontwikkelen. 

Opleiding Groundsman

Deze opleiding is bedoeld voor degenen die verantwoordelijk zijn voor het onderhoud van sportvelden, looppaden en omringend groen. De modulaire opbouw stelt deelnemers in staat om stap voor stap hun vakmanschap te versterken, met aandacht voor de nieuwste technieken en innovaties. 

Opleiding Terreinmeester

Deze opleiding is gericht op het onderhouden van buitensportaccommodaties en behandelt onderwerpen zoals gras- en beplantingsbeheer. De module ‘Gras & Beplantingen’ bijvoorbeeld, leert deelnemers de 40 meest voorkomende boom- en struiksoorten op de golfbaan te herkennen en te onderhouden. 

Daarnaast maakt IPC Groene Ruimte deel uit van de ‘Doorlopende leerlijn sportveldenbeheer’, een samenwerking met de Branchevereniging Sport en Cultuurtechniek (BSNC) en HAS Green Academy. Deze leerlijn biedt een gestructureerd traject voor medewerkers van gemeenten, (groen)aannemers, sportverenigingen en sportaccommodatiebeheerders om hun kennis en vaardigheden op het gebied van sportveldenbeheer te ontwikkelen. 

Hoveniersopleidingen hebben raakvlakken met de aanleg en het beheer van sportvelden en sportaccommodaties

Hoveniersopleidingen hebben veel raakvlakken met de aanleg en het beheer van sportvelden en sportaccommodaties. Hoewel een reguliere hoveniersopleiding zich voornamelijk richt op groenbeheer, bestrating en tuinontwerp, komen er binnen sommige opleidingen ook aspecten aan bod die relevant zijn voor sportveldbeheer. Dit kan onder andere gaan over:

Bodemkunde en grasbeheer: Belangrijk voor de aanleg en het onderhoud van sportvelden, waarbij kennis over de juiste ondergrond en grassoorten essentieel is.

Drainage en beregening: Sportvelden hebben specifieke eisen voor waterafvoer en irrigatie, iets wat binnen de hoveniersopleiding wordt behandeld bij groenbeheer.

Machinaal onderhoud: Veel hoveniersopleidingen besteden aandacht aan het gebruik van maaiers, grondbewerkingsmachines en andere apparatuur die ook in het sportveldbeheer wordt gebruikt.

Aanleg van bestrating en infrastructuur: Denk aan paden, tribunes en andere voorzieningen rondom sportaccommodaties.

Onderhoudsplannen en beheer: In zowel groenvoorziening als sportvelden is een goed beheerplan cruciaal voor duurzaamheid en kwaliteit.

Sommige mbo-scholen en instellingen zoals Lentiz, Wellantcollege (nu Yuverta), en Aeres MBO bieden hoveniersopleidingen met een specialisatie of keuzevak in sportveldbeheer. Voor specifiekere kennis over sportaccommodaties zijn aanvullende cursussen of specialisaties vaak nodig.

Als je specifiek wilt werken in het beheer van sportvelden en sportaccommodaties, kan het nuttig zijn om een hoveniersopleiding te combineren met cursussen zoals “Sportveldbeheer” of “Terreinmeester sportvelden” bij instellingen zoals IPC Groene Ruimte of HAS Green Academy.

Waarom wordt werken in het groen of sportvelden en sportaccommodaties aanleg en onderhoud niet gepromoot op de basis school?

Dat heeft meerdere redenen, maar het komt vooral neer op een gebrek aan bewustwording, promotie en aansluiting met het onderwijs. Hier zijn een paar belangrijke factoren:

Onbekendheid met het vakgebied Veel basisscholen en zelfs middelbare scholen besteden weinig aandacht aan beroepen in het groen, zoals sportveldbeheer. Kinderen komen vaak wel in aanraking met sporten op school, maar hebben geen idee wat er allemaal bij komt kijken om een sportveld of sportaccommodatie in topconditie te houden.

Focus op theoretische vakken Het onderwijs op de basisschool richt zich sterk op algemene vakken zoals taal, rekenen en wereldoriëntatie. Praktische en beroepsgerichte vakken krijgen pas later, op het vmbo of mbo, meer aandacht. Hierdoor krijgen kinderen minder kansen om te ontdekken of een praktijkgericht beroep zoals groenbeheer hen aanspreekt.

Ouderwetse beeldvorming Veel mensen, inclusief leerkrachten en ouders, hebben een ouderwets beeld van “werken in het groen” als zwaar of eentonig werk. In werkelijkheid is het een technisch en specialistisch vak met veel innovatie, zoals GPS-gestuurde maaiers en duurzaam grasbeheer.

Gebrek aan samenwerking met basisscholen Groene sectoren werken nog te weinig samen met basisscholen om het vakgebied te promoten. Terwijl andere sectoren zoals techniek, zorg en ICT wel steeds vaker gastlessen, workshops en praktijkdagen organiseren, gebeurt dat in het groen nog te weinig.

Minder zichtbare carrièrekansen Kinderen worden vaak gestimuleerd om te kiezen voor beroepen waarvan de carrièrepaden bekend en duidelijk zijn, zoals dokter, leraar of ICT’er. De mogelijkheden binnen het groen, zoals sportveldbeheerder, terreinmeester of grasexpert, worden niet op jonge leeftijd zichtbaar gemaakt.

Hoe kan dit beter?

• Gastlessen van terreinmeesters of groenprofessionals op basisscholen

• Excursies naar sportparken of golfbanen om te laten zien hoe sportvelden worden onderhouden

• Samenwerkingen tussen mbo-groenopleidingen en basisscholen

• Meer aandacht voor beroepen in het groen binnen schoolvakken zoals natuur & techniek

Als er meer aandacht voor komt, kunnen kinderen op jonge leeftijd ontdekken hoe mooi en belangrijk het werk in de aanleg en het onderhoud van sportvelden en sportaccommodaties is.

Zijinstromers zijn ontzettend belangrijk voor de aanleg en het beheer van sportvoorzieningen

Zijinstromers zijn ontzettend belangrijk voor de aanleg en het beheer van sportvoorzieningen, omdat ze helpen om het tekort aan vakmensen op te vangen en vaak waardevolle kennis en vaardigheden meenemen uit andere sectoren. Hier zijn een paar redenen waarom zij een grote meerwaarde hebben:

Tekort aan vakmensen opvangen De groene sector en het sportveldbeheer kampen met een tekort aan goed opgeleide professionals. Zijinstromers kunnen helpen om deze leemte op te vullen, vooral nu veel ervaren terreinmeesters en beheerders met pensioen gaan.

Nieuwe vaardigheden en inzichten uit andere sectoren Mensen die vanuit een andere sector instromen, brengen vaak unieke vaardigheden en frisse perspectieven mee. Denk aan: Technische kennis vanuit de bouw of infra (bijv. drainage- en grondbewerkingstechnieken) ICT-vaardigheden voor het werken met moderne sensoren en GPS-gestuurde maaimachines Organisatorische ervaring uit bijvoorbeeld facility management, wat goed van pas komt bij het coördineren van onderhoudsplannen

Versneld opleiden door praktijkgerichte cursussen Zijinstromers kunnen vaak snel worden opgeleid via korte, praktijkgerichte cursussen in plaats van een volledige mbo- of hbo-opleiding te volgen. Instellingen zoals IPC Groene Ruimte, HAS green academy en Praktijkcentrum Sport & Golf bieden speciale trainingen voor mensen die zich willen omscholen naar sportveldbeheer.

Vergroten van de diversiteit in de sector Door mensen met verschillende achtergronden aan te trekken, krijgt de sector meer diversiteit in denk- en werkwijzen. Dit kan leiden tot innovatie en verbeteringen in hoe sportvelden en sportaccommodaties worden beheerd.

Zijinstromers zijn vaak extra gemotiveerd Veel zijinstromers kiezen bewust voor een carrière in het groen omdat ze toe zijn aan iets nieuws en betekenisvol werk willen doen. Hun enthousiasme en motivatie zorgen vaak voor een sterke betrokkenheid bij het vak.

Meer flexibiliteit en doorstroommogelijkheden Door zijinstromers toe te laten, wordt het makkelijker voor mensen om later in hun loopbaan de overstap te maken naar sportveldbeheer. Dit kan bijdragen aan een dynamischere arbeidsmarkt, waarin mensen met verschillende achtergronden de kans krijgen om zich te ontwikkelen in een praktisch en maatschappelijk relevant vakgebied. Kortom, zijinstromers zijn een enorme aanwinst voor de sector en helpen om het vak toekomstbestendig te maken. Met hun ervaring, motivatie en nieuwe inzichten dragen ze bij aan beter onderhouden sportvelden en een professionelere aanpak van sportvoorzieningen