Zaterdag wedstrijd capaciteit tekort sportvelden

Elke zaterdag kampen een groot aantal sportverenigingen met een tekort aan beschikbare sportvelden. Dit komt door een aantal factoren. Maar de rode draad is, een te grote concentratie van wedstrijden op de zaterdag leidt tot planningsproblemen, wachttijden, overbelaste velden én frustratie bij sporters en clubs. Kortom: een klassiek capaciteit veld probleem. Te veel teams, te weinig tijd en ruimte op zaterdag. Daarom zetten een aantal gemeenten (zoals Utrecht) in op spreiding, kunstgras, en multifunctioneel gebruik. Alleen meer extra velden bouwen, of natuurgras opbouwen naar kunstgras is volgens ons niet de oplossing. Verstand is om met een ander kijk naar het knelpunt kijken. Verdiep je in de oorzaak en oplossing. Er zijn meer wegen naar sportvelden capaciteit uitbereiding.

Onderstaande een verdieping van de oorzaak.

• Zaterdag is traditioneel de vaste wedstrijddag in het amateurvoetbal en andere sporten. (Sportbonden plannen dan wedstrijden)
• Zowel jeugd- als seniorenteams willen dan spelen, wat zorgt voor piekdrukte.

Beperkt aantal beschikbare velden

• Veel clubs beschikken over een beperkt aantal natuur- of kunstgrasvelden.
• Natuurgras kan slechts beperkt bespeeld worden zonder te beschadigen.

Beperkte speeltijd op een dag

• Een wedstrijddag loopt meestal van 8:00 tot 17:00 of iets later.
• Per veld passen hierdoor maar een beperkt aantal wedstrijden.

Weinig spreiding over andere dagen

• Teams willen vaak niet doordeweeks of op zondag spelen vanwege school, werk of sociale voorkeuren.
• Dit maakt het moeilijk om de drukte op zaterdag te verlagen.

Groei van het aantal sporters

• De sportdeelname onder jongeren en volwassenen is toegenomen.
• Veel verenigingen groeien sneller dan de sportparken aankunnen.
• Enorme groei van meisjes, dames en vrouwenvoetbal en vrouwen competitievoetbal. vrouwenvoetbal’ is de snelst groeiende sport ter wereld, óók in Nederland. Wereldwijd zijn er 40 miljoen voetballende vrouwen en meisjes. In Nederland telt de KNVB in 2023 ruim 170.000 vrouwelijke leden

Iedereen weer dat als je in de spits gaat rijden er een grote kans is om in de file terecht te komen. Bij het sporten op de overvolle en drukke zaterdag ontstaat er een vergelijkbaar knelpunt, sportvelden capaciteit tekort.

Het spreiden van sportveldgebruik

Het spreiden van sportveldgebruik, dus niet alleen sporten op de drukke zaterdag, is belangrijk om verschillende redenen:

Voorkomt overbelasting van de velden

Als iedereen alleen op zaterdag sport, worden de natuurgras enorm overbelast. Indien het veld technisch goed is dan kan het veld dit eerder aan dan een slecht veld. Als het gras veld bij slechte en te natte omstandigheden teveel belast is dan kan dit de kwaliteit van het natuurgras veld over een langere periode erna niet te goede komen. Algemeen kan je zeggen: door het gebruik te spreiden over meerdere dagen blijven de velden in betere conditie.

Meer ruimte en tijd voor iedereen

Op zaterdag is de vraag naar sportvelden vaak het grootst, wat leidt tot planningsproblemen en tijdsdruk. Door ook doordeweeks of op zondag te sporten, ontstaat er meer ruimte in het rooster, en kunnen meer teams of verenigingen gebruikmaken van de faciliteiten.

Efficiënter gebruik van voorzieningen Sportvelden, kleedkamers en verlichting zijn dure investeringen. Als ze alleen op zaterdag intensief gebruikt worden, is dat eigenlijk inefficiënt. Spreiding zorgt voor een betere benutting van deze voorzieningen.

Minder parkeer- en verkeersdrukte Op piekmomenten zoals zaterdagochtend ontstaan er vaak problemen met parkeren en verkeersopstoppingen rondom sportcomplexen. Verspreiding helpt om dit te verminderen.

Meer flexibiliteit voor sporters Niet iedereen kan of wil op zaterdag sporten. Door meer mogelijkheden te bieden op andere dagen, wordt sporten toegankelijker voor meer mensen, bijvoorbeeld mensen die op zaterdag werken.

Beter voor de buurt Een constante, gespreide activiteit door de week heen is prettiger voor de omgeving dan een enorme drukte op één dag. Het draagt bij aan een rustige, stabiele leefomgeving.

Notitie Utrechtse capaciteitsberekeningsmethode voetbal

Aanleiding In 2017 heeft de KNVB, in samenspraak met de VNG en Vereniging Sport en Gemeenten (VSG), de tot dan geldende norm voor de berekening van de veldbehoefte voor voetbal losgelaten en een nieuwe richtlijn1 behoeftebepaling opgesteld. Deze richtlijn sluit onvoldoende aan bij de Utrechtse situatie en heeft in enkele gevallen tot discussie geleid tussen de gemeente Utrecht en verenigingen. Met als gevolg een motie van de gemeenteraad – M90 Zoudenbalch – waarin het college is opgedragen om in overleg met de KNVB en Sport Utrecht tot een eenduidige capaciteitsberekeningsmethode voor Utrecht te komen. zie deze stukken.

Behoefte Om de toenemende groei van de stad op te vangen is efficiënter gebruik van de velden nodig en laat de gemeente Utrecht periodiek een veldbehoefte onderzoek uitvoeren. Door het loslaten van de KNVB-normering hebben zowel de gemeente Utrecht als de voetbalverenigingen behoefte aan een eenduidige capaciteitsberekeningsmethode die aansluit bij de Utrechtse situatie. Deze Utrechtse capaciteitsberekeningsmethode voetbal is een hulpmiddel om de toekomstige benodigde veldcapaciteit te berekenen, draagt bij aan een efficiënter gebruik van de voetbalvelden en aan het terugdringen van de bestaande wachtlijsten binnen de Utrechtse voetbalsport. Deze Utrechtse berekeningsmethode voetbal zal gebruikt worden bij de actualisatie van de capaciteitsprognose sport die eind van het jaar gereed zal zijn. Daarmee kan de Rapportage capaciteitsbehoefte sport 2018-2030 worden geactualiseerd op basis van de nieuwste bevolkingsprognoses. Inhoud Utrechtse capaciteitsberekeningsmethode voetbal Om tot een Utrechtse capaciteitsberekeningsmethode te komen, is met de KNVB gesproken over de achterliggende gedachten van de KNVB bij het opstellen van de KNVB richtlijn behoeftebepaling. Het gesprek heeft ertoe geleid dat deze richtlijn als uitgangspunt dient voor de Utrechtse capaciteitsberekeningsmethode. Echter worden er twee verschillen ten opzichte van de KNVB richtlijn doorgevoerd, die bijdragen aan een efficiënter gebruik van de velden. De KNVB biedt ruimte voor een nadere uitwerking ten aanzien van:

Het vergroten van de capaciteit per wedstrijddag; dat wil zeggen het verruimen van de speeltijd waarbinnen wedstrijden gespeeld kunnen worden;

• Het onderscheid maken tussen natuurgras en kunstgras.
• Capaciteit per wedstrijdveld

De gemeente Utrecht vergroot de capaciteit per wedstrijdveld door het verruimen van de speeltijd op de zaterdag en zondag. Dit is mogelijk omdat alle kunstgrasvelden beschikken over veldverlichting. De KNVB houdt bij de speelduur per wedstrijddag (zaterdag en zondag) geen rekening met veldverlichting op de kunstgrasvelden, waardoor ook na 16:30 uur nog gespeeld kan worden. In de praktijk zijn er diverse verenigingen waarbij een wedstrijddag al eerder begint en later eindigt dan waar de richtlijn van de KNVB vanuit gaat. Deze vorm van flexibel gebruik verandert niet en 1 In de KNVB richtlijn is de capaciteit per wedstrijdveld als volgt verdeeld: op zaterdag een bruto speeltijd van 9:00 tot 16:3 0 (7,5 uur) en op zondag van 10:00 tot 16:30 (6,5 uur). Binnen dit tijdsbestek worden de teams van alle leeftijdscategorieën ingedeeld op basis van de opgestelde bruto speeltijd per wedstrijd per leeftijdscategorie. De KNVB-richtlijn maakt geen onderscheid tussen natuurgas of kunstgras en houdt in haar richtlijn geen rekening met de aanwezigheid van lichtmasten.

Bij het spelen van een wedstrijd ná 16:30 uur, dient de desbetreffende vereniging dit voorafgaand aan de wedstrijd formeel aan te geven bij de competitiezaken van de KNVB. Dit is conform het handboek competitiezaken amateurvoetbal van de KNVB verenigingen blijven de wedstrijdtijden zelf met de KNVB afstemmen. Met de verruiming van de speeltijd kan echter efficiënter gebruik gerealiseerd worden. Het gaat over de volgende bruto speeltijden

• Op zaterdag bedraagt de bruto speeltijd 9 uur op een kunstgrasveld;
• Op zondag bedraagt de bruto speeltijd 9 uur op een kunstgrasveld;
• Op een natuurgrasveld bedraagt de bruto speeltijd 10 uur in een weekend, dus verspreid over de zaterdag en de zondag. Zie de toelichting onder B.

De genoemde bruto speeltijden per veld zijn het uitgangspunt voor de berekening van de toekomstige veldcapaciteitsbehoefte van de stad.

B. Onderscheid natuurgras en kunstgras

De KNVB maakt geen onderscheid in de belastbaarheid van natuurgras en kunstgrasvelden. Natuurgrasvelden kunnen jaarlijks 300-350 uur belast worden voor wedstrijden in (met name) het weekend. Een belasting van 1500-2000 uur per jaar van kunstgras voor wedstrijden en trainingen (veelal doordeweekse avonden) is haalbaar. Met de aanwezigheid van de veldverlichting is het mogelijk langer door te spelen en wordt er in de avonduren getraind. Natuurgras velden zijn jaarlijks 36 weken te gebruiken voor wedstrijden. Kunstgras is 40 weken te gebruiken voor wedstrijden en trainingen. De reden voor het verschil in aantal te belasten weken is dat natuurgras minder belast kan worden dan kunstgras. Wedstrijdvelden van natuurgras worden bijna altijd alleen gebruikt voor wedstrijden. Op deze wijze kan het gras in de zomerperiode voldoende herstellen.

Trainingstijden Ook voor de berekening van de trainingscapaciteit verruimen we de KNVB richtlijn met betrekking tot de bandbreedte trainingstijden. De trainingstijden die we aan houden voor de capaciteitsberekening. zijn; maandag, dinsdag, donderdag, vrijdag tussen 16:30 en 22:30 uur; op woensdag tussen 14:30 en 22:30 uur. Deze trainingstijden passen in de opgestelde algemene verordening voor veldverlichting en overlast.

Inhaalwedstrijden door de week In de Utrechtse capaciteitsberekening voetbal wordt geen rekening gehouden met doordeweekse inhaalwedstrijden. Het aantal competitieweekenden van de KNVB biedt voldoende ruimte. In het geval verenigingen doordeweeks wedstrijden willen inhalen, is dat aan de verenigingen zelf om dit te organiseren.

Bruto speeltijd: Dit is de netto speeltijd van een wedstrijd (dus aantal minuten dat een wedstrijd duurt) + pauze + wisseltijd (inloop/uitloop). De bruto speeltijd varieert per leeftijdscategorie.

Netto trainingscapaciteit: Dit is het aantal minuten dat een training duurt. Dit varieert per leeftijdscategorie en speelniveau. De KNVB hanteert als bandbreedte voor trainingstijden op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag 18:00 tot 22:00. Op de woensdag is deze 16:30 tot 22:00. Het is voor verenigingen mogelijk om eerder te beginnen met trainen.

De veldverlichting moet in Utrecht om 23:00 uit zijn. (of zie APV van betreffende gemeente) Het is aan de clubs om de trainingstijden zo efficiënt mogelijk te benutten waarbij gebruik buiten deze “tijdsblokken” mogelijk blijft, met een eindtijd van trainen van 22:30 uur.