[vc_row][vc_column][vc_column_text el_id=”Weegbree onkruid bestrijden gras sportveld” el_class=”Grote weegbree”]

Lucht en beluchten gras sportveld

Beluchten van een gras sportveld is een bewerking om de luchthuishouding (faseverdeling) in de bodem te verbeteren.

Er zijn verschillende methoden / machines / grondbewerkingen voor het verbeteren van de luchthuishouding in een gras sportveld.  Ook het extra stimuleren / bevorderen van bodemleven kan een maatregel zijn om het lucht percentage in grond te verbeteren.

Luchthuishouding bodem / gras sportveld

Basis kader bij een goed en stabiel natuurgras sportveld is: zorgen dat het gras het naar haar zin heeft.

Om te groeien stelt gras een groot aantal eisen aan de groeiplaats.  Gras heeft voeding, lucht, vocht, warmte en licht nodig.  Dit zijn de primaire groeifactoren. Deze groeifactoren worden afgezien van factor licht, in meer of minder mate beïnvloed door grond eigenschappen.  Naast bovenstaande primaire groeifactoren zijn ook bodem gerateerde factoren als zuurgraad, kalkgehalte, zoutgehalte en doorwortelbaarheid van belang.  Voor de doorwortelbaarheid en dus indringingweerstand van de grond te meten zie onze kennis site over de penetrometer.

Faseverdeling sportveld grond: vaste fase, vloeibare fase en lucht fase.

Grond bestaat uit: minerale en organische delen met daartussen holten. Die holten zijn gevuld met water en/of lucht.  De minerale en organische bestanddelen van grond vormen de vaste fase. Water vormt de vloeibare fase. En lucht vorm de gasfase. De verhouding tussen de fases is in grond erg belangrijk en wordt faseverdeling van grond genoemd. De faseverdeling veranderd van nature met de diepte.  De fase verdeling wordt voor een belangrijk deel bepaald door de structuur van de grond, de ruimtelijke rangschikking, de vorm en de grootte van de elementaire bodembestanddelen en hun eventuele aggregaten (aan elkaar verbonden gronddeeltjes).

De luchthuishouding van een bodem (van b.v. een gras sportveld) bestaat uit:  het opnemen of verbruiken van zuurstof (O2) en de productie van koolstofoxide (koolzuurgas / CO2) en het transport van deze gassen tussen atmosfeer en de bodem.  De wortels en micro-organisme gebruiken zuurstof en produceren koolzuurgas.  Wortels hebben zuurstof nodig om water en voedingsstoffen op te kunnen nemen. Micro-organisme zijn betrokken tot diverse processen in de bodem zoals afbraak organische stof en chemische omzettingen. Micro-organisme heeft hierbij zuurstof nodig en produceren koolzuur.

Gras sportveld faseverdeling

In verband met stabiliteit en draagkracht is bij sportvelden dit (in veel gevallen) een goede faseverdeling.

  • 60 % minerale delen;
  • ca. 4 % organische delen;
  • 18 % water;
  • 18 % lucht.

Let op: productie gewassen hebben vaak een andere fase verdeling i.v.m. andere eisen aan de grond en gewas.

Verdichting gras sportveld

Bij het sporten verdicht de toplaag (bovenste 10 cm) van een gras sportveld. Hoe meer gebruik hoe hoger de verdichting. (dit is ook afhankelijk van type grond / granulaire samenstelling)  Onderhoudswerkzaamheden met te zware onderhoud machines zorgen ook voor een verdichting en deze gaat dan dieper. Door verdichting daalt het luchtgehalte in de grond en vaak ook de water doorlatendheid van de grond.

Lucht, water, voedingsstoffen, licht en warmte zijn belangrijk voor een goede groei van een grasplant.  Als lucht in de bodem ontbreekt dan groeit gras slechter en bijbehorende andere praktische nadelen. (b.v. ook negatief voor hardheid veld)  Lucht is de bodem is dus erg belangrijk. De lucht in de bodem mag niet onder de 15 % komen. (lucht is de holle ruimte in de grond)  Een bodem met lucht onder de 15 % heeft een verminderende grasgroei.  Het beluchten van de toplaag is dan noodzakelijk en is eigenlijk volgens ons een basis  onderhoudsmaatregel.

Maar let op:  De graswortels hebben altijd gelijk! Bij 15 cm goed verdeelde vitale graswortels is beluchten niet urgent.

Op welke diepte beluchten van een gras sportveld

De vraag is dan altijd: tot welke diepte moet ik dan beluchten?

Het antwoord is eigenlijk simpel:  beluchten tot de langste wortels aanwezig in het sportveld en tot daar (laag) waar de grond verdicht is.  In verdichte grond zit minder lucht en deze laag is tevens een storende laag voor luchtdoorvoer en een storende laag voor waterafvoer.  De Penetrometer kan ingezet worden om de verdichting van grond te meten. De penetrometer meet de indringingsweerstand van de grond. Beluchten is noodzakelijk bij een indringingsweerstand van boven de 25 bar (2,5 Mpa) in de laag tot 0,20 m. Omdat de samenstelling en vochtigheid van de grond de meetwaarden nogal beïnvloeden, blijft het goed om ook naar de beworteling te kijken.  De graswortels hebben altijd gelijk! Bij 15 cm goed verdeelde vitale graswortels is beluchten niet urgent.

Stuur op minimaal 18 % lucht (in grond) grassportveld

Vertidrainen is een methode om extra lucht in grond aan te brengen.  De vertidrain is een merknaam van een  beluchtingsmachine.

Vertidrainen is het verticaal beluchten van de grasmat tot een diepte van maximaal 40 cm dieptes door er met holle, volle of cross tines pennen in de gras toplaag te prikken, bv. mechanisch met een vertidrain (machine).  (ov ww; vertidrainde; h. gevertidraind)

Doel:

  • Opheffen van een verdichte bodemstructuur, extra % lucht in de grasmat aanbrengen. (betere groei van grasplant);
  • Waterdoorlatendheid , storende lagen doorboren, vaak in combinatie met bezanden.

Vertidrainen

Resultaat: gaten in de de grasmat & losbreken van de toplaag. (diverse diepten / pendikte / penafstanden afstanden)  Deze handeling is niet schadelijk voor de grasplant.  Het vertidrainen wordt binnen sportveld beheerder ook ‘prikken’ genoemd, omdat de machine met metalen pennen gaatjes in de grond prikt.   Als deze pennen in de grond zitten, wordt een wrikkende beweging gemaakt, zodat de grasmat omhoog gedrukt wordt en de storende laag ‘gebroken’ wordt.  Bewerkingsdiepte tot maximaal 0,30-0,40 m

De bewerking wordt vaak ingezet in combinatie met voorjaar, groot zomeronderhoud of najaarsonderhoud (september). Na de bewerking is de toplaag weer opengebroken en zijn een aantal wortels gescheurd,  die daardoor weer zullen uitstoelen en een beterezode vormen. Vooral de wrikkende bewerking van de vertidrain zorg voor het breken van de toplaag en zorgt voor lucht in de bodem. Deze wrikhoek is in te stellen.

Uitvoeren van de bewerking met gebruik van holle pennen kan juist grond naar boven halen voor egalisatie  van de toplaag. Holle pennen hebben vaak een mindere indringing tot maximaal 0,20-0,25 m diepte.

Belangrijk:  zet de vertidrain alleen in bij droge omstandigheden.   Inzet van de vertidrain bij natte omstandigheden heeft juist een negatief effect op de luchthouding. Dit komt door de verdichting of versmering van de gaten.

Ook de rijsnelheid is belangrijk en rij niet te snel. Een symmetrisch gaten patroon is belangrijk. Bij de juiste rijsnelheid krijg je deze.  Afstand tussen de drainpinnen in lengte en breedte richting moet hetzelfde zijn.  (maakt dus eerst een proefstuk) Een vierkant gaten patroon is gewenst.

Vertidraineren en schudfrezen kunnen een hulpmiddel zijn om een . Bij combinatie met bezanden kan de waterafvoer verbeterd worden. Door vertidraineren en bezanden ontstaan er zandpaaltjes waardoor het overtollige water weg kan stromen.

Prikrollen

Prikrollen (een rol met messen, vaak achter trekvoertuig zoals een trekker) is een preventieve maatregel tijdens het groeiseizoen. Het doel is: gras prikrollen zodat de bodembeluchting van de zodelaag verbetert en zorgt voor een extra groeistimulans voor uitlopervormende grassen (zoals veldbeemdgras) door het doorsnijden van de wortelstokken. Voor niet-uitlopervormende grassen (Engels raaigras, dat meestal het hoofdbestanddeel is) is dit aspect van minder belang.  De praktijk is meestal dat incidenteel en te weinig intensief  (slechts in één rijrichting) wordt geprikrold. Prikrollen heeft alleen effect als het vaak en zeer intensief gebeurt, dus in meerdere richtingen over het veld. Men is vaak bang de zode te beschadigen, maar om effect te kunnen hebben is enige beschadiging juist nodig. Het veld mag er best ruig uitzien. Om dit effect te bereiken kun je het beste een prikrol met driekante messen en een kleine kransafstand (circa 10 cm) gebruiken. De grond mag, zoals eerder aangegeven, niet te nat zijn maar ook niet erg droog (de messen kunnen dan niet ver genoeg in de grond dringen). Grote belasting om voldoende indringing te bereiken vraagt weer om grote trekkracht, met alle mogelijke gevolgen van dien. Overigens kan intensief prikrollen tijdens het speelseizoen wel tot hinder leiden bij de spelers.

Prikrollen gebeurt vaak als ‘gevolgenbestrijding’ tijdens het speelseizoen. Meestal op velden die te nat zijn. De ervaring
leert echter dat prikrollen dan geen enkel positief effect heeft op de doorlatendheid en luchthuishouding in de bovenlaag.
Eerder is het effect negatief, omdat onder natte omstandigheden bodemverdichting optreedt door versmering op het snijvlak van de messen.

Diepbeluchten

Diepbeluchten is een maatregel die soms leidt tot goede resultaten. Oudere velden hebben een sterke verdichting in de
laag direct onder de zode door slechte grasgroei of wateroverlast.  De prikrol is dan niet het aangewezen middel om de klacht te verhelpen. Dit kan alleen door diepere bewerkingen.

De machines hiervoor zijn in drie categorieën te onderscheiden:
• de zware prikrol. Dit is een machine met zware driekante messen die tot 10 à 15 cm in de grond kunnen dringen;
• de vertidrain.  Dit is een machine met holle of massieve pennen die een wrikkende beweging maken. De bovengrond wordt geperforeerd met gaten en losgemaakt zodat de verdichting verdwijnt. De effectieve bewerkingsdiepte is tot 25 à 35 cm. Vooral voor oudere velden is het aan te bevelen deze bewerking ten minste een keer per jaar uit te voeren, in het
kader van het normale onderhoud;

Diep beluchting schudfrees.

Deze machine brengt ronddraaiende messen in de grond, zodanig dat de grondkolom die tussen de messen ligt (circa 20 cm), wordt losgewrikt. De messen maken sleuven tot een diepte van 40 tot 50 cm. Deze machine doet vooral dienst bij hardnekkige problemen met wateroverlast veroorzaakt door diepere verdichte lagen.

Bron:https://edepot.wur.nl/162020[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text][/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]