Waterkunstgras hockeyveld (veld /outdoor)
Er liggen in Nederland ca. 950 volledige wedstrijd hockey kunstgrasvelden. Binnen hockey kunstgras zijn drie type ondergronden (of toplagen) te onderscheiden:
- Waterkunstgras hockeyveld (water hockeyvelden)
- Semi-water kunstgrasveld Deze worden bijna niet meer in NL aangebracht.
- Zandkunstgras hockeyveld (zand als instrooi/infill product)
Deze pagina gaat over Waterkunstgras hockeyveld.
Waterkunstgras hockeyvelden zijn de laatste jaren enorm in opkomst. Aanleg van (water) zandkunstgras (semi watervelden) neemt af. Hier kunt u zien welke gecertificeerde kunstgrasvelden de laatste periode zijn aangebracht. (alle sporten)
Wat is een hockey waterveld, waterkunstgras of volwaterveld
Een waterkunstgras hockeyveld (of ook wel volwaterveld genoemd) is een kunstgras sportondergrond voor wedstrijdniveau hockey. In het (inter)nationale hockey (zoals olympische spelen) wordt alleen op deze ondergrond gespeeld. (Waarschijnlijk is dit ook de wedstrijd hockey sportondergrond voor Olympische Spelen 2024) Een waterveld word door gebruikers gezien als het “”beste en snelste”” hockey wedstrijdveld, en om deze reden liggen waterkunstgras velden vaak op het hoofdveld een hockeyvereniging. Een hockey waterveld is een een handvochtig kunstgrasveld. (handvochtig = als je met vlakke hand over het kunstgrasveld wrijft dan is je hand vochtig)
Een waterkunstgrasveld heeft altijd een een beregening (installatie). Voor de wedstrijd is het noodzakelijk om het veld te beregenen. Water is in combinatie met het kunstgras de baldrager met de bijbehorende gunstige speeleigenschappen, waaronder de snelheid van het spel. De bal gaat op een waterveld sneller en de bal rolt consistenter. (beter inschatten wat de bal doet, minder hobbelen).
Een kunstgras waterveld is gemaakt van polyethyeen vezels getuft in een vaak stijver glasvlies/onderdoek. Kunstgras heeft een poolhoogte van ca. 12-13 mm. Het water zorgt voor de speeleigenschappen. Bij een waterveld is een beregening installatie bijna altijd noodzakelijk. Er zijn watervelden systemen zonder een beregening en dan komt het water van onderen. Een waterveld is duurder in aanleg en beheer dan een hockey zandveld, dit komt door het gehele systeem (stabiele onderbouw) en toepassing van een beregening en bijbehorende onderhoud en beheer kosten. Denk aan waterverbruik, onderhoud beregening en bestrijding van algen. Algen gedijen beter in water/lucht en zuurstof omstandigheden.
Binnen sportinfrastructuur.nl en NOC&NSF normen/ voorschriften en sportvloerenlijst praat men over de term: waterkunstgras, vandaar dat wij deze ook aanhouden. Op de sportvloerenlijst staan 4 waterkunstgras systemen. Klik hier
- NOCNSF-KNHB2-15.d
- NOCNSF-KNHB2-15.i
- NOCNSF-KNHB2-15.o
- NOCNSF-KNHB2-15.p.
Waterkunstgras voordelen en nadelen
Hier de voordelen en nadelen van water kunstgras op een rij:
Voordelen:
- Betere speelsnelheid (waterveld is sneller)
- Hockey is op een waterveld aantrekkelijker (denk aan glijdende tackle)
- Consistente rollen van de bal, de niet-directionaliteit, waardoor de toplaag geen invloed uitoefent op het spel.
- Goede grip;
- Bij slijding geen / minder brandwonden dan zand ingestrooide hockeyvelden;
Nadelen waterveld
- Duurder systeem en noodzaak beregeningsinstallatie;
- Beregening nodig, waar komt dit vandaan, drinkwater/ openwater? Dus extra kosten en onderhoud op dit aspect
- Algen groei en bestrijding daarvan. (onderhoud en milieu gevolgen gebruik eventueel biociden)
- Bevriezing van het beregening systeem (uitschakelen en afblazen van beregening systeem in de winter i.v.m. kapot vriezen)
De toepassing van water en algen bestrijden en inzet biociden bij hockeyvelden liggen ter discussie. (vanuit duurzaamheid) Vooral het gebruik van water in landen waar weinig water beschikbaar is, is lastig uit te leggen.
Toekomst van hockey watervelden is watervrije hockeyvelden
- Gesloten watersystemen / retentiesystemen. (geen extern water toepassen) opslaan en hergebruik van beregening water
- Andere wijze van nat houden kunstgras. (van onderen)
- Mechanisch bestrijden van algen
- Andere wijze “”dan biociden”” bestrijden van algen
- Geheel waterloos hockey waterveld (in ontwikkeling, nog niet aangebracht in NL) ook wel droog waterveld genoemd.
- Een sportveld gebruiken voor energie opwekking (nog in ontwikkeling businessmodel rondkrijgen, combinatie gebouw/veld technische knelpunten)
- Meer multifunctioneel sport combinatie gebruik. (b.v. voetbal en hockey, maar ook ander sporten)

Een geheel “”waterloos”” waterkunstgras hockeyveld is in ontwikkeling. Samen met de KNHB is er in NL 1 pilot aangebracht, ook wel droog waterveld genoemd of waterkunstgras hockeyveld zonder water.
Deze nuttige pilot ligt bij: GHC Gooische Hockey Club
Nieuws febr 2023.
Er is een verandering op komst in het internationale tophockey. Het hockeytoernooi op de Olympische Spelen van 2024 in Parijs wordt namelijk het laatste grote hockeyevenement waarbij op een waterveld wordt gespeeld. Dat betekent dat het WK van 2026 in Nederland en België het eerste mondiale hockeytoernooi is zónder watervelden.
De FIH heeft een tijdschema gepubliceerd voor het ‘weg bewegen van water’ dat begint na Parijs 2024 en resulteert in geen nieuwe watervelden vanaf 2030.
De wereldhockeybond FIH stapt na 2024 definitief over op een nieuw type kunstgras waarvoor geen irrigatiesysteem meer nodig is. Bron: hockey.nl
Om te voorkomen dat er meteen paniek uitbreekt bij de Nederlandse hockeyclubs: de aangekondigde wijzigingen qua ondergrond zijn voorlopig alleen van toepassing op de grote toernooien en internationale landenwedstrijden. Op clubniveau zullen de duurzame ambities van de wereldhockeybond niet direct merkbaar zijn. De FIH verwacht dat clubs pas op zijn vroegst in 2027 geleidelijk aan afscheid gaan nemen van de watervelden.
lees ook dit artikel: https://hockey.nl/nieuws/de-sport/veld-van-toekomst-hot-topic-op-hockeycongres-voelt-als-tapijtje/